Schrijven

Het karakter van mijn schrijven ligt tussen een "heilig moeten" en plezier. Veel schrijfoefeningen hebben slechts een praktisch karakter. Notulen, persberichten of zakelijke brieven. Vaste of zelfs muurvaste stramienen en formats.

Schrijven is relatief anoniem. Ik weet slechts enkele mensen, die dezelfde passie delen. Meer ken ik deze mensen door hun weblogs.
Van de bekende(re) schrijvers heb ik maar enkele "in het wild" gezien. Bijvoorbeeld: Geert Mak tijdens een lezing in de bibliotheek van Maastricht. En Boudewijn Büch en Jules Deelder.

Ik heb mijn woorden altijd zo zorgvuldig mogelijk gekozen. Maar waarom?

In de politiek overheerst tegenwoordig het "testosteron", als ik politica Femke Halsema mag geloven. Bokito-gedrag door de heren politici. Hoe zit dit bij schrijvers? Wat maakt de ene persoon schrijver en de andere persoon politicus. En waarom was Jan Terlouw zowel schrijver als politicus? Trouwens, mensen zoals Wilders, Bolkestein, Marijnissen en wijlen Pim Fortuyn hebben boeken geschreven. Marijnissen verwijt ik trouwens Bokito-gedrag in het debat over de dubbele nationaliteit.

Het boek van Wilders is trouwens goed te lezen! Hij beschuldigt terecht het fundamentalistische Iraanse regime van misstanden. Maar binnen de politiek heeft hij nóóit een vinger uitgestoken om politieke vluchtelingen uit Iran te ondersteunen. Dit zijn voor mij de ware vrijheidsstrijders. Zij weten wat fundamentalisme inhoudt.
Wilders heeft notabene een wetsvoorstel ingediend (samen met Karimi van Groen Links) m.b.t. de staat Iran.

In termen van vandaag-de-dag denk ik aan activist Dirk de Vroome (alias de Rode Reus), die zich voordeed als hoge Zweedse Generaal die de gemeente Brunssum en de Headquarters van de AFCENT in Brunssum bezocht. Om zo te demonstreren tegen de Vietnam-oorlog. Literatuur en actie hebben een functie én een toekomst.

Er is trouwens een goed boek over deze activist te lezen. En in de Openbare Bibliotheek van Kerkrade kun je dit boek nog steeds uitlenen.
Mijn eigen schrijven heeft vooral te maken met mijn betrokkenheid met de wereld. Daarom ook mijn bemoeienis met o.a. Amnesty International.

Uiteindelijk zou er slechts één vraag over moeten blijven: waarom schrijft Ú nog niet???

Schrijven is een tijdelijke vlucht uit de werkelijkheid
Schrijven is voor de eeuwigheid; papier is vergankelijk. Maar "Max Havelaar" is nog steeds te lezen.
Schrijven is het sorteren van gedachten. Reden-Oorzaak-Gevolg. Causale verbanden zien tussen het "Hier en Nu" en "Dáár en Later" anderzijds.
Schrijven is kunst en meditatie in één.

Het is goed om gedachten op papier te zetten. Om de gedachte aan (bijvoorbeeld) overledenen in ere te houden. Godsdiensten bedienen zich niet-voor-niets van "het woord".
Schrijven ligt tussen inspiratie en transpiratie. En misschien is het zoals Woody Allen zegt over filmen: "Ik zou zelfs met filmen bezig zijn als ik een kantoorbaan heb"....

Foto: © Sally

Boekenweek 2008

Joepie! Het was weer "Boekenweek" (helaas véél te vlug voorbij gegaan). Naar aanleiding van dit jaarlijkse fenomeen wordt ook weer eens gekeken naar het literatuuronderwijs in Nederland. "Het is huilen met de pet op", zoals één van mijn leraren Nederlands ooit zei.

Literatuur lééft vaak pas door het enthousiasme van de docent(en). Het verhaal achter het boek. In Nederland wordt al 35 jaar filosofie-onderwijs gegeven op een beperkt aantal scholen in Nederland. Ik vind het jammer, dat deze vorm van onderwijs niet op alle scholen onderwezen wordt. Ik wil leren voor het leven en níet alleen voor mijn portemonnee. Materiële rijkdom en geestelijke armoede gaan vaak hand-in-hand. Maar ik wil ook niet de rijke kant van Nederland generaliseren; ik ben alleen bezorgd. Als idealist ben ik gelukkig goed terecht gekomen; "Wenn man trotz alles lacht".
Markteconomie is het eerste wat je leert in dit land. Het mechanisme van geld leer je spelenderwijs. Daarover hoeft geen enkele econoom zich zorgen te maken. Echt niet!

Ik probeer een lans te breken voor iets basaals als de literatuur. Een boek is niet te vergelijken met een weblog. Weblogs als geenstijl.nl zijn gewoon een verlengde van de sensatiegerichte Telegraaf-journalistiek. Heinrich Böll laat in het boek "Gruppenbild mit Dame", zien, hoe roddeljournalistiek iemand tot waanzin kan leiden.

Literatuur moet met grote gevoelens stoeien. Geert Mak, die ik zie als een subtiele criticus, die op de tendensen van deze tijd zachte kritiek levert. Hij bevoogdt echter niet, maar roept mensen op om zélf na te denken. Niet méér en niet minder.

Literatuur en filosofie zijn niet of nauwelijks te ontwaren in de maatschappelijke debatten en het dagelijks leven. De boekenweek had als thema: "De 3e leeftijd".
Ouderdom versus literatuur lijkt een stoffig thema, vooral omdat de wereld steeds sneller en hectischer wordt. Maar de bedachtzaamheid en het inzicht van de oudere generatie ontbreekt ons nog weleens.
De babyboom-generatie is óók behoorlijk passief geworden en niet langer innovatief. Zij krijgen de jeugd die ze verdienen. De meeste 60+-ers konden opeens genieten van een welvaart, die hun ouders nooit hebben gehad. Het hedonisme nam zienderogen toe. Reizen moesten steeds verder. Bangkok, Pretoria, Cuba, De Antillen, Sint-Petersburg… alles konden ze gaan bekijken. Maar velen zijn vergeten om te reizen in hun gedachten; vergeten om hun fantasie te gebruiken. Ze vergaten soms óók om voorbeeld te zijn voor hun kinderen.
Maar ik weet óók dat er velen van deze generatie níet tot dit clichébeeld behoren.

Grote thema’s heeft mijn generatie niet. We zijn in het algemeen redelijk verwend, al zijn er ook genoeg uitzonderingen op de regel. Mijn motto is: "Vergroot het Bruto Nationaal Geluk". Zowel voor jongeren als voor ouderen. We moeten al het goede van beide generaties met elkaar mixen.

"Ik heb geen spijt, geleefd te hebben. Omdat ik zó heb geleefd, dat ik meen niet voor niets te zijn geboren", schreef Cicero anno 44 voor Christus. In zijn boek "Over de Ouderdom". Hij was 63 toen hij zijn pleidooi schreef, voor de erkenning van de ouderdom als een waardevolle en verantwoordelijke levensfase. Dit heeft nog niets aan actualiteit ingeboet. Integendeel: in 2010 bedraagt het aantal vijfenzestigplussers naar schatting 16% van de bevolking. In 2030 zelfs 23%…
Enkele literaire aanraders vind ik: "De blinde vlek van Nederland" van Stella Braam. Dit gaat over de uitbuiting van illegalen, uitzendkrachten en andere minderheden.
Tevens is "Hersenschimmen" van Bernlef (over dementie), evenals werk van Boudewijn Büch (met zijn melancholie, eiland-liefde, pop en rock-and-roll) de moeite waard.

Wat betreft mijn eigen weblog en mijn aanstaande boek: Geert Mak heeft tien jaar gedaan over zijn boek "In Europa". Monnikenwerk, zoals ik zelf ook al heb gemerkt. Het lijkt niet meer van deze tijd te zijn. Jan Wolkers volstaat met 1 jaar "noeste arbeid" om zijn boek af te krijgen.
Voor mijn eigen boek had ik negen maanden uitgetrokken (om de aantekeningen te maken). En een vol jaar, om het tot een volwassen boek te modelleren. En in de tussentijd ben ik ook nog eens begonnen met deze weblog. Dat betekent: nog meer zelfdiscipline betrachten.

Schrijven is een oefening in doorzettingsvermogen. Woord voor woord. Gedachte na gedachte. En tenslotte alleen nog maar schrappen en weglaten. Destilleren in een schrijflaboratorium…


Met dank aan mijn vriendin, freelance-fotografe Sally, voor de mooie foto!

Surivlaanderen (2)

Raymond van het Groenewoud trekt de cultuur uit de Vlaamse klei en "maakt ons blij". Onderweg komt hij de mannen van Trafassi tegen. En met z’n allen gaan ze, samen met Cherry Wijdenbosch, dansen. Iedereen is welkom. Iedereen die van muziek en eten houdt. Van Roti en Surinaamse keuken tot Vlaamse frieten en mosselen. The best of two worlds.

In de muziekwereld zie je nu langzamerhand een verschuiving plaatsvinden. Ook regionale bands/artiesten zoals Ton Engels en consorten krijgen méér kansen. Maar van een algehele muziekvernieuwing (ook óver de landsgrenzen heen), is nog lang geen sprake.
Misschien was het Boekenweekgeschenk van vorig jaar wél een stap in de goede richting. "Dubbelspel" geschreven door Frank Martinus Arion (een Antilliaan).

Ambassadeurs van Surivlaanderen zijn mensen als Jörgen Raymann, Gerard Spong, Quintis Ristie, Cherry Wijdenbosch, Raymond van het Groenewoud en Bart Peeters. Suriname is een multiculturele samenleving waar men geen spanningen kent tussen moslims en niet-moslims. Een land waar wij als intolerante Hollanders nog heel veel van kunnen leren!!!